NHÂN ĐỌC “TÊN XƯA CỦA MỘT SỐ QUỐC GIA” CỦA PNH

 Trước giá sách có đến 70% từ điển của PNH.

(Có lẽ đây là lần gặp thứ 10 của bu với ông bạn sách vở. SG 2013)

 

I- Bác PNH có bài “Tên xưa của một số quốc gia” được bạn bè bàn luận sôi nổi.  Muốn đọc toàn văn xin bạn theo địa chỉ http://ngochieppham.blogspot.com.

Bác PNH chọn ra 50 quốc gia được người Tàu phiên âm ra tiếng nước họ. Bu chỉ trích ra 5 nước  có chữ “ba” trong số 50 nước  như dưới đây :

- Ba Lan 钯 蘭. Pologne - Poland.
- Ba Lạp Khuê 巴 拉  圭. Paraguay - Paraguay.
- Ba Lợi Duy Á 钯 利  潍  亞. Bolivie - Bolivia.
- Ba Tây 巴  西. Brésil - Brazil.
- Ba Tư 波 斯. Perse - Iraq.

Sơ bộ bu tui thấy:

1- Những nước có tên gọi khác nhau khi phiên âm theo âm Hán Việt đều có chữ đầu là “ba”  (Ba Lan, Ba Lạp Khuê, Ba Lợi Duy Á,  Ba Tây, Ba Tư)

2- Tuy đọc là “ba” nhưng tự dạng các chữ “ba” đó khác nhau, cụ thể: 钯 (có hai chữ, bộ kim) 巴 (có hai chữ, bộ kỉ) 波 (một chữ, bộ thủy)

3- Bộ phận “po” (trong  pologne)   và  “bo” (trong bolivie )  đọc khác nhau nhưng đều được phiên âm thành  ba 钯  (bộ kim). Bộ phận “pa” (trong Paraguay) và “Bré” (trong  Brésil)  được phiên âm thành  ba  巴  (bộ kỉ). Tại sao vây? Có lẽ vì người Tàu không đọc được vần “b”, gặp b họ phải  đọc thành “p”!!

4 - Bác PNH cho rằng “Người Tàu viết 3 chữ đó khác nhau và chắc đọc cũng khác, mỗi cách đọc chắc là gần với âm gốc hơn”. “Chắc” là còn hồ nghi, vậy bu dẫn ra ba loại chữ “ba” (có bộ khác nhau) với cách đọc của người Tàu  để làm rõ thêm ý kiến bác PNH.

- Chữ ba bộ kim 钯 Tàu đọc là: “pá”

- Chữ ba bộ kỉ     巴 Tàu đọc là:  “bà”

- Chữ ba bộ thủy  波 Tàu đọc là:  bò, bèi, bì

Qua đây, thấy người Tàu đã cố gắng phiên âm sao cho khi đọc lên gần giống  với âm gốc tiếng nước ngoài. Nhưng giữa người Tàu với nhau thì tình trạng đồng âm dị nghĩa cũng gây ra cho họ và người nước ngoài học chữ Hán vô vàn  phiền toái. Bu thử tìm hiểu chữ  “du” sau đây. 

II- Tìm trong một số từ điển thấy Tàu có 34 chữ “du” (chắc chắn còn nhiều hơn nhưng  bu tạm chấp nhận vậy).  Có điều oái oăm là 34 chữ du nhưng chỉ có 4 cách đọc, cụ thể là:

+ Đọc là     “yú”    19 chữ

+ Đọc là     “tòu”    2 chữ

+ Đọc là      “yòu”   11 chữ

+ Đọc là      “jiù”     1 chữ

+ Đọc là       “shú”   1 chữ

- Bu sẽ dẫn ra 17 chữ “du” mà Tàu đều đọc là “yú”   cùng với bộ và nghĩa của chúng để ta thấy cái phiền toái của chữ  Tàu.

1- 俞( bộ nhân):  Phải, vâng lời.  2- 兪 (bộ nhập): nghĩa như chữ số 1. 3- 愉 (bộ tâm): vui vẻ. 4- 揄 (bộ thủ): lôi, dắt. 5- 臾  (bộ cửu): Chốc lát. 6- 榆 (bộ mộc): Cây du. 7- 毹 (bộ mao):  Cù du là dệt lông làm thảm. 8- 渝 (bộ thủy): Thay đổi, biến đổi. 9- 牏 (Bộ phiến): Tấm ván ngăn để đắp tường. 10- 瑜 (bộ ngọc): Ngọc đẹp. 11- 窬 (bộ huyệt): Đào tường, khoét vách. 12- 腴 (bộ nhục): Béo, màu mỡ. 13- 蝓 (bộ trùng): Con sên. 14- 褕 (bộ y) Áo đơn có vạt trắng. 15- 逾 (bộ xước): Vượt qua, leo qua.  16- 覦 (bộ kiến): Muốn được, hy vọng. 17- 隃 (bộ phụ): Tên huyện đời Hán. 18- 媮 (bộ nữ): Khéo léo. 19-歈 (bộ khiếm): Bài hát, ca dao.  

- Do việc 19 chữ “du” đều đọc “yú” nên đã có đôi khi người nghe phải hỏi lại người đọc  “Ông đang nói du thuộc bộ gì” người đọc phải giải thích cặn kẽ, người nghe mới hiểu được. May thay, tiếng Việt với người Việt không đến nỗi phiền toái như vậy