Nguyễn Quốc Toàn bên trái (Quảng Bình)
Nguyễn Hữu Toàn bên Phải (Hà Nội)
Tấm ảnh ở trên là
hai ông Toàn cùng họ Nguyễn, cùng nghề Cầu đường, cùng trèo non lội suối trên
Tây bắc, cùng có con trai làm Kiến trúc
sư. Hai ông bố này có nhiều chuyện để kể lắm…Nhưng hôm nay bu tui lại kể chuyện
một người cùng tên khác không phải do tình cờ mà do… cố ý
Năm 1989 tỉnh Bình
- Trị -Thiên chia ra ba tỉnh: Thừa Thiên,
Quảng Trị, Quảng Bình. Bu tui dắt
díu vợ con về lại quê hương bản quán là thị xã Đồng Hới (dạo đó chưa gọi là
thành phố). Bu theo nghiệp cầu đường, còn bà xã làm ở Ngân hàng Nông nghiệp Phát
triển nông thôn. Sau ngày làm việc đầu tiên bà xã về bảo, anh ơi sáng nay có
chuyện hay lắm em kể anh nghe. Em kể đi anh chú ý nghe đây. Có một phụ nữ lớn
hơn em chừng vài tuổi, mặt mũi sáng sủa phúc hậu, đến phòng Tín dụng không liên
hệ công việc gì, cứ ngồi ở ghế nhìn em
chằm chằm. Em linh cảm có chuyện gì không bình thường, liền ra ngồi cạnh chị và hỏi,
hình như chị muốn liên hệ công việc gì, chị nói đi, em sẵn sàng giúp đỡ. Chị
tươi cười, chị không có việc gì cả, nghe
bảo anh Toàn có vợ tên là Hà làm việc ở đây thì chị đến mong được
làm quen vậy thôi. Em cảm động nắm chặt tay chị,
dạ, em là Hà vợ anh Toàn đây, thế chị biết anh Toàn em từ bao giờ. Từ hồi
chiến tranh còn ác liệt kia, anh ấy được Ty GTVT đặc phái về hướng dẫn đơn vị
chị nổ mìn định hướng, thi công đường Trung chuyển từ rừng Ba Trại xuống sông
Son. Dạo ấy chị làm C phó C75, cứ
sau một ngày làm việc anh ấy lại đưa chị
bản kế hoạch ngày hôm sau. Nào cần bao nhiêu nhân lực đào hầm đặt mìn,
đào ở lý trình nào, khối lượng bao nhiêu,
nào cần bao nhiêu cân thuốc nổ, bao nhiêu kíp điện…Ra hiện trường anh ấy hướng
dẫn công nhân cụ thể và tỷ mỷ từng động tác một. Là một kỷ sư tài năng, tận tụy
và can đảm, anh ấy còn là cây văn nghệ của C75, tổ chức dàn đồng ca, dạy hát ,
làm báo tường…Đâu được hai tháng, tuyến Trung chuyển sông Son sắp thông xe thì
Ty GTVT điều anh trở về Văn phòng. Chao ôi, cả đơn vị chị bàng hoàng, đến lúc này chị mới thấy buồn. Chị
thay mặt đơn vị tiển chân anh một đoạn đường đất. Khi anh bắt đầu trèo lên dốc Khe Sắn để vào
vùng Hoàn Trạch, chị trao anh gói cơm nắm và cố kìm không để nước mắt trào ra. Chị mong anh nói một điều gì đó, nhưng không,
anh chỉ nói toàn công việc, đơn vị em còn phải làm việc này, còn phải xem lại
việc nọ, những công nhân nào xuất sắc cần ưu ái bồi dưỡng… Chị đứng mãi dưới một gốc cây, nhìn anh trèo
lên từng mô đá trên dốc Khe Sắn, cho đến khi anh khuất hẳn vào rừng cây thì chị
khóc nức nỡ. Chị nghỉ bụng sau này có
con, bất luận là trai hay gái chị sẽ đặt tên Toàn. Em hỏi ngay, thế chị có thỏa
nguyện không. Có em ạ, cũng may mà trời thương, con trai đầu của chị năm nay 13 tuổi học lớp 7,
đẹp trai, mạnh khỏe và học giỏi, tên
khai sinh của cháu là Trần văn Toàn. Chị
bùi ngùi, duyên số trời nó định ra thế em ạ, em có hạnh phúc được sống với anh ấy, còn chị cũng
có cái hạnh phúc được gọi tên anh ấy hàng ngày…
Bà xã bu hình như còn muốn nói gì nữa nhưng dừng lại... lấy tay gạt nước mắt.